محاسبه BMI و وزن مناسب با قد شما
جدول BMI برای بزرگسالان
جدول زیر دسته‌بندی وزن بزرگسالان بر اساس مقادیر BMI است که توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) ارائه شده است. این معیار برای افراد ۲۰ سال به بالا استفاده می‌شود.
طبقه‌بندی | بازه BMI |
کمبود وزن | زیر 18.5 |
وزن سالم | 18.5 تا 24.9 |
اضافه وزن | 25 تا 29.9 |
چاقی | 30 به بالا |
معرفی BMI یا شاخص توده بدنی
شاخص توده بدنی یا BMI یک معیار برای سنجش میزان لاغری یا چاقی بدن بر اساس قد و وزن است که برای اندازه‌گیری جرم بافت بدن استفاده می‌شود. این شاخص به طور گسترده به‌عنوان یک نشانگر کلی برای مشخص کردن وزن مناسب نسبت به قد فرد به کار می‌رود. نتیجه محاسبه BMI افراد را در دسته‌های کم‌وزن، وزن طبیعی، اضافه‌وزن و چاق طبقه‌بندی می‌کند. این دسته‌بندی‌ها با توجه به عواملی مانند منطقه جغرافیایی و سن ممکن است تغییر کنند و حتی به زیرگروه‌هایی مانند کم‌وزن شدید یا چاقی شدید تقسیم شوند.
داشتن وزن کمتر یا بیشتر از حد مناسب می‌تواند بر سلامتی تأثیرات جدی داشته باشد. اگرچه BMI معیار کاملی برای تعیین وزن سالم نیست، اما ابزاری مفید برای تشخیص نیاز به بررسی‌های بیشتر یا اقدامات درمانی است. در ادامه جدول دسته‌بندی‌های BMI بر اساس مقادیر مختلف آمده است.
خطرات اضافه‌وزن
داشتن اضافه‌وزن خطر ابتلا به بیماری‌ها و مشکلات جدی را افزایش می‌دهد. بر اساس مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، برخی از این خطرات عبارت‌اند از:
فشار خون بالا
افزایش کلسترول LDL (کلسترول بد) و کاهش کلسترول HDL (کلسترول خوب)
دیابت نوع دوم
بیماری عروق کرونر قلب
سکته مغزی
بیماری کیسه صفرا
آرتروز (نوعی بیماری مفصلی ناشی از تخریب غضروف مفاصل)
آپنه خواب و مشکلات تنفسی
برخی سرطان‌ها (رحم، پستان، روده، کلیه، کیسه صفرا، کبد)
کاهش کیفیت زندگی
بیماری‌های روانی مانند افسردگی و اضطراب
دردهای بدنی و مشکلات در انجام فعالیت‌های فیزیکی
افزایش خطر مرگ و میر نسبت به افرادی با BMI سالم
بنابراین حفظ BMI کمتر از ۲۵ توصیه می‌شود. بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا مشخص شود آیا نیاز به تغییراتی در سبک زندگی دارید یا خیر.
خطرات کم‌وزنی
کم‌وزنی نیز با خطرات خاص خود همراه است:
سوءتغذیه، کمبود ویتامین‌ها و کم‌خونی
پوکی استخوان (کاهش استحکام استخوان‌ها و افزایش خطر شکستگی)
کاهش عملکرد سیستم ایمنی
مشکلات رشد و نمو، به‌ویژه در کودکان و نوجوانان
مشکلات باروری در زنان به دلیل عدم تعادل هورمونی که می‌تواند چرخه قاعدگی را مختل کند. همچنین احتمال سقط در سه‌ماهه اول بارداری افزایش می‌یابد.
عوارض احتمالی در جراحی‌ها
افزایش خطر مرگ و میر نسبت به افراد با BMI سالم
در برخی موارد، کم‌وزنی می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های زمینه‌ای مانند بی‌اشتهایی عصبی باشد که خود خطراتی را به همراه دارد. اگر خودتان یا فردی را می‌شناسید که دچار کم‌وزنی است و دلیل آن مشخص نیست، حتماً با پزشک مشورت کنید.
محدودیت‌های شاخص BMI
اگرچه BMI یک معیار رایج برای سنجش وزن سالم است، اما محدودیت‌هایی دارد. این شاخص صرفاً تخمینی از وزن اضافی بدن است و نمی‌تواند ترکیب دقیق بدن را نشان دهد. به دلیل تنوع در انواع بدن، توزیع عضله، استخوان و چربی، BMI باید در کنار معیارهای دیگر بررسی شود.
در بزرگسالان:
BMI نمی‌تواند به طور دقیق میزان چربی اضافی را مشخص کند. عواملی مانند سن، جنسیت، قومیت، میزان عضله و سطح فعالیت بدنی نیز می‌توانند تأثیرگذار باشند. برای مثال:
افراد مسن‌تر با BMI مشابه جوانان، معمولاً چربی بیشتری دارند.
زنان نسبت به مردان با BMI مشابه، چربی بیشتری دارند.
ورزشکاران و بدن‌سازان ممکن است به دلیل حجم عضلات بالا BMI بیشتری داشته باشند، در حالی که وزن آن‌ها برای بدنشان سالم است.
در کودکان و نوجوانان:
عواملی مشابه بزرگسالان و همچنین قد و بلوغ جنسی می‌توانند بر BMI و میزان چربی بدن کودکان تأثیر بگذارند. BMI در کودکان چاق بهتر میزان چربی بدن را نشان می‌دهد تا در کودکان دارای اضافه‌وزن. همچنین، تفاوت BMI در کودکان لاغر نیز می‌تواند به توده بدون چربی بدن مرتبط باشد.
به طور کلی، BMI برای ۹۰-۹۵ درصد جمعیت معیار خوبی برای سنجش چربی بدن است و می‌تواند همراه با سایر معیارها به تعیین وزن سالم کمک کند.