چرا ما چیزهایی را دنبال می‌کنیم که از آن‌ها متنفر هستیم؟
منبع: https://rasanika.com
چرا ما اینقدر به سمت چیزهایی که از آن‌ها متنفر هستیم جذب می‌شویم؟
خواندن درباره یک سلبریتی که نمی‌توانیم تحملش کنیم یا گوش دادن به پادکستی که اعصابتان را به هم می‌ریزد، نوعی رضایت‌بخش دارد. انگار این منفی‌بافی آنقدر جذاب است که نمی‌توانیم از دنبال کردنش خودداری کنیم.
این احساس منحصر به شما نیست. بسیاری از مردم درگیر چیزهایی می‌شوند که از آن‌ها متنفرند. طبق فرهنگ لغت، نفرت‌پراکنی به معنای «لذت بردن از خندیدن یا انتقاد از چیزی است که دوست نداریم». مردم سریال‌هایی مانند «قوانین وندرپامپ» یا «زنان خانه‌دار واقعی» را دنبال می‌کنند، حتی اگر نتوانند شخصیت‌ها و درام آن‌ها را تحمل کنند. اما چرا وقتی روز تنها ۲۴ ساعت است، بخشی از آن را صرف چیزهایی می‌کنیم که دوست نداریم؟ پاسخ پیچیده است.
درک نفرت‌پراکنی
ابتدا باید تفاوت بین تماشای نفرت و تماشای لذت گناه‌آلود را فهمید:
تماشای نفرت: تماشای چیزی بد به دلیل خشم یا انزجاری که برمی‌انگیزد.
تماشای لذت گناه‌آلود: تماشای چیزی که از آن لذت می‌بریم اما احساس گناه هم داریم.
مثال: اگر سریالی را به دلیل مسخره کردن شخصیت‌ها تماشا می‌کنید، این نفرت‌پراکنی است. اگر عاشق سریال هستید اما احساس بدی دارید، این تماشای لذت گناه‌آلود است.
چرا نفرت‌پراکنی جذاب است؟
تماشای نفرت فراتر از صرفاً «دوست نداشتن» است. وقتی عمداً احساسات منفی را فعال می‌کنیم، حس رضایت‌بخشی هم تجربه می‌کنیم. روانشناسان توضیح می‌دهند که تماشای بدبختی یا شکست دیگران، خویشاوندی و حس اجتماع را ایجاد می‌کند. حتی در گروه‌های آنلاین، مردم از احساس همسو بودن با دیگران در تنفر لذت می‌برند.
دلایل روانشناختی
نخبه‌گرایی و مقایسه اجتماعی: تماشای کسانی که «پایین‌تر» از ما هستند، حس برتری و رضایت ایجاد می‌کند. این حس وقتی با دیگران به اشتراک گذاشته شود، تقویت می‌شود.
نوستالژی: ممکن است از سریال یا فیلمی متنفر باشیم، اما خاطرات و احساسات خوب گذشته باعث ادامه تماشا می‌شوند.
میل مخفی: گاهی افراد چیزهایی را می‌بینند که در واقع آرزویش را دارند، حتی اگر این علاقه را ابراز نکنند.
کنجکاوی بیمارگونه: ما به دنبال تجربه یا مشاهده چیزهایی هستیم که در زندگی واقعی آن‌ها را امتحان نمی‌کنیم، مانند موضوعات تابو یا سبک زندگی متفاوت.
تأثیر تماشای نفرت
مثبت: می‌تواند باعث خوداندیشی شود و بینندگان را به بررسی ارزش‌ها و ترجیحات خود وادارد.
منفی: تماشای بیش از حد نفرت می‌تواند منفی‌گرایی، قضاوت‌گری و دیدن دنیا از لنز انتقادی را تقویت کند. همچنین می‌تواند کلیشه‌ها و نفرت از افراد متفاوت را تثبیت کند.
نقش رسانه‌های اجتماعی
رسانه‌های اجتماعی این گرایش را تشدید کرده‌اند. آن‌ها توانایی احساس خشم و انزجار مشترک را با گروه وسیع‌تری از مردم ایجاد کرده و حس تعلق و نخبه‌گرایی را تقویت می‌کنند. بازنشر محتوای نفرت‌پراکنی دسترسی به آن را گسترش داده و فشار اجتماعی برای دنبال کردنش ایجاد می‌کند.
جمع‌بندی
تماشای نفرت یک تمایل طبیعی انسان است، اما اگر بیش از حد انجام شود، می‌تواند منجر به نگاه منفی به جهان و افراد شود. با این حال، هیچ اشکالی ندارد که گاهی سریال یا فیلمی را با نفرت تماشا کنیم و درباره آن با دوستان صحبت کنیم، به شرطی که این کار تبدیل به عادت روزانه نشود.