علم می‌گوید کتاب‌خوان‌ها بیشتر عمر می‌کنند! راز شگفت‌انگیز پشت مطالعه روزانه
منبع: https://rasanika.com
نکات کلیدی
تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که مرتباً کتاب می‌خوانند، ممکن است عمر طولانی‌تری نسبت به کسانی که کتاب نمی‌خوانند داشته باشند.
مطالعه راهی عالی برای استراحت بدون دریافت اطلاعات بیش از حد است و با داشتن کارت کتابخانه، نوعی درمان کم‌هزینه محسوب می‌شود.
کتابی را که مدتی قصد شروع آن را داشتید، بردارید — مغزتان (و شاید تمام عمرتان) از شما سپاس‌گزار خواهد بود.
در کودکی خوره‌ی کتاب بودم، اما بین کتاب‌های دانشگاه و فرسودگی شغلی دهه‌ی بیست سالگی، آن شوق خاموش شد. مطالعه تبدیل به کاری شد که باید انجام می‌دادم، نه چیزی که از آن لذت ببرم.
اخیراً دوباره عشقم به کتاب‌ها بازگشته است. وقتی شنیدم مطالعه می‌تواند عمر را طولانی‌تر کند، کنجکاو شدم: آیا این عادت ساده واقعاً می‌تواند باعث طول عمر شود؟
کاتلین جردن، پزشک و مدیر ارشد پزشکی برنامه‌ی «مدی هلث» می‌گوید:
«مطالعه فقط سرگرمی نیست، بلکه ابزاری قدرتمند برای سلامت شناختی است. فعالیت‌های ذهنی مانند مطالعه، یادگیری مهارت‌های جدید یا حل جدول، به فعال نگه داشتن مغز، کاهش استرس و افزایش انعطاف‌پذیری ذهن کمک می‌کنند.»
علم چه می‌گوید؟
در مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۶ از دانشگاه ییل که نتایج آن در مجله علوم اجتماعی و پزشکی منتشر شد، ۳۶۳۵ فرد بالای ۵۰ سال به مدت ۱۲ سال بررسی شدند.
نتیجه نشان داد افرادی که روزانه حداقل ۳۰ دقیقه کتاب می‌خواندند، به‌طور میانگین ۲۳ ماه بیشتر از افراد غیرکتاب‌خوان عمر کردند — حتی پس از در نظر گرفتن عواملی مانند سن، جنسیت، تحصیلات و وضعیت سلامت.
جالب اینجاست که این مزیت در کسانی که فقط روزنامه یا مجله می‌خواندند، مشاهده نشد. به نظر می‌رسد کتاب‌ها ویژگی محافظتی خاصی برای مغز دارند.
دکتر جردن توضیح می‌دهد:
«وقتی کتاب می‌خوانید، تمرکز عمیق‌تر و توجه پایدارتر نسبت به خواندن مقالات کوتاه‌تر دارید.»
هرچند هنوز دقیقاً مشخص نیست چرا مطالعه باعث افزایش طول عمر می‌شود، پژوهش‌های فراوانی نشان داده‌اند که مطالعه با سلامت مغز و روان ارتباط مستقیم دارد.
مطالعه و سلامت مغز
مطالعه می‌تواند از عملکرد مغز محافظت کند.
دکتر جاناتان گراف-رادفورد از کلینیک مایو می‌گوید:
«فعالیت‌هایی که ذهن را به چالش می‌کشند، مانند مطالعه منظم، بخش ارزشمندی از برنامه‌ی سلامت مغز هستند.»
افرادی که بیشتر مطالعه می‌کنند، با افزایش سن کمتر در معرض خطر زوال حافظه یا شناخت قرار می‌گیرند.
مطالعه به ایجاد «ذخیره‌ی شناختی» کمک می‌کند — نوعی حائل ذهنی که به مغز اجازه می‌دهد در برابر پیری یا آسیب بهتر مقاومت کند.
پژوهش‌ها نشان داده‌اند:
خوانندگان مداوم در درازمدت کمتر دچار زوال شناختی می‌شوند.
افراد مسنی که از نظر ذهنی فعال‌اند، حدود پنج سال دیرتر از دیگران به آلزایمر مبتلا می‌شوند.
حتی افراد مبتلا به اختلال شناختی خفیف از فعالیت‌هایی مانند مطالعه سود می‌برند.
مزایای عاطفی و کاهش استرس
استرس یکی از بزرگ‌ترین تهدیدها برای سلامت ذهن و بدن است، اما خواندن کتاب می‌تواند روشی مؤثر، در دسترس و ارزان برای کاهش آن باشد.
دکتر جردن می‌گوید:
«مطالعه استرس را کاهش می‌دهد، التهاب را کم می‌کند و به بهبود سلامت کلی بدن کمک می‌کند.»
مزایای عاطفی مطالعه شامل موارد زیر است:
تقویت ذهن‌آگاهی: مطالعه تمرکز را به لحظه‌ی حال می‌آورد.
افزایش همدلی: غرق شدن در زندگی شخصیت‌ها، آگاهی عاطفی را گسترش می‌دهد.
تقویت ارتباطات اجتماعی: باشگاه‌های کتاب و محافل ادبی فرصتی برای ارتباط انسانی هستند.
کاهش افسردگی و تنهایی: پژوهش‌ها نشان داده‌اند فعالیت‌های ذهنی مانند مطالعه با سلامت روانی بهتر مرتبط‌اند.
فرار سالم از واقعیت: داستان‌ها فرصت فرار ذهنی بی‌خطر را فراهم می‌کنند.
دوری از صفحه‌نمایش‌ها: مطالعه جایگزینی مناسب برای زمان‌های بدون موبایل یا قبل از خواب است.
ایجاد حس هدفمندی و موفقیت: تمام کردن کتاب‌ها احساس رضایت و رشد شخصی به همراه دارد.
چگونه مطالعه را به عادت روزانه تبدیل کنیم
در دنیایی پر از حواس‌پرتی دیجیتال، پیدا کردن وقت برای مطالعه آسان نیست، اما حتی چند دقیقه مطالعه‌ی هدفمند در روز می‌تواند سلامت مغز و بدن را تقویت کند.
راهکارهایی برای شروع:
با هدفی ساده آغاز کنید: روزی ۱۰ تا ۲۰ دقیقه کافی است.
مطالعه را با عادت‌های روزمره ترکیب کنید: مثلاً هنگام نوشیدن قهوه یا پیش از خواب.
همیشه کتابی همراه خود داشته باشید: در زمان‌های انتظار چند صفحه بخوانید.
آن را اجتماعی کنید: به باشگاه کتاب یا گروه‌های مجازی بپیوندید.
از کتابخانه استفاده کنید: کم‌هزینه‌ترین و بهترین راه برای دسترسی به کتاب‌های متنوع.
ثبات را حفظ کنید: استمرار کلید موفقیت است.
از انتخاب کتاب نگران نباشید: بهترین کتاب، کتابی است که از خواندنش لذت ببرید.
اگر با آثار کلاسیک سنگین یا رمان‌های پرطرفدار کنار نمی‌آیید، اشکالی ندارد — کافی است کتابی انتخاب کنید که واقعاً به آن علاقه دارید.