چرا باورهای منفی درباره پول شما را فقیر و مضطرب می‌کند

رسانیکامنبع: https://rasanika.com

اختلال خودکم‌بینی نسبت به پول و تأثیر آن بر سلامت روان

تورم، عدم قطعیت اقتصادی و فرهنگ گسترده مقایسه در جامعه امروزی، باعث افزایش «اختلال در درک پول» در میان نسل Z و نسل هزاره شده است. این اختلال زمانی رخ می‌دهد که فرد دیدگاهی تحریف‌شده نسبت به وضعیت مالی خود دارد و حتی در شرایط مالی پایدار، احساس ناکافی بودن یا ناامنی مالی می‌کند.

اختلال خودکم‌بینی نسبت به پول یک تشخیص رسمی پزشکی نیست، بلکه از اختلال بدشکلی بدن الهام گرفته شده است. در این اختلال، افراد دچار وسواس ذهنی نسبت به نقص‌های واقعی یا فرضی خود هستند؛ مشابه این، در مورد پول، فرد دچار تحریف درک مالی می‌شود.

دلایل و عوامل مؤثر

اسمریتی جوشی، روانشناس، توضیح می‌دهد که این تحریف می‌تواند ناشی از:

• اضطراب مالی و تجربیات گذشته با پول، مانند آسیب‌های مالی

• مقایسه مداوم با دیگران، به‌ویژه در رسانه‌های اجتماعی که سبک زندگی‌های دست نیافتنی را نشان می‌دهند

• رویدادهای آسیب‌زا مانند بیکاری غیرمنتظره یا جدایی از یک رابطه

همچنین، کمال‌گرایی، افسردگی، اضطراب و عزت نفس پایین می‌توانند در ایجاد این اختلال نقش داشته باشند.

نشانه‌های اختلال خودکم‌بینی نسبت به پول

• نگرانی مداوم از نداشتن پول کافی، حتی در وضعیت مالی پایدار

• وسواس بیش از حد نسبت به هزینه‌های کوچک و دشواری در تصمیم‌گیری‌های مالی

• اجتناب از خرج کردن یا گفتگو درباره پول

• مقایسه مداوم با دیگران که منجر به احساس ناکافی بودن می‌شود

• احساس گناه یا شرم پس از خرج کردن حتی برای نیازهای ضروری

• اجبار برای کسب درآمد بیشتر، حتی در صورت داشتن استقلال مالی

• خرید اقلام گران برای احساس کفایت

تفاوت با مشکلات مالی واقعی

مشکلات مالی واقعی شامل کمبود درآمد، بدهی بالا یا پس‌انداز ناکافی است که توانایی تأمین نیازهای اولیه یا دستیابی به اهداف مالی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اما اختلال خودکم‌بینی نسبت به پول ناشی از احساس ناکافی بودن است و معمولاً تحت تأثیر فشارهای اجتماعی، مقایسه‌ها و اضطراب شخصی شکل می‌گیرد.

شیوع در نسل جوان

مطالعات نشان داده‌اند که نسل Z و نسل هزاره بیش از نسل‌های مسن‌تر مستعد تجربه این اختلال هستند. این نسل‌ها با فشارهایی مانند وام‌های دانشجویی، بازار کار نامطمئن، هزینه‌های بالای زندگی و نیاز به «همرنگ شدن» با همسالان مواجه‌اند. همچنین، استفاده گسترده از رسانه‌های اجتماعی می‌تواند تصمیم‌گیری‌های مالی غیرمنطقی را تشدید کند.

پیامدهای اختلال خودکم‌بینی نسبت به پول

این اختلال می‌تواند منجر به استرس مداوم، اجتناب از مسائل مالی و رفتارهای مالی ناسالم شود، مانند پس‌انداز شدید یا ولخرجی‌های ناگهانی. در طولانی‌مدت، استرس مالی می‌تواند روابط فرد را نیز تحت تأثیر قرار دهد و باعث تنش با شریک زندگی یا انزوا از دوستان شود.

راهکارهای غلبه بر اختلال خودکم‌بینی نسبت به پول

1. پول را به عنوان ابزار ببینید
   به جای سنجش ارزش خود با پول، آن را ابزاری برای دستیابی به اهداف بدانید. این دیدگاه به کاهش نگرانی‌های وسواسی مالی کمک می‌کند.

2. افکار اضطراب‌آور را شناسایی کنید
   نسبت به افکار منفی درباره پول آگاه باشید، اما واکنش فوری نشان ندهید. ذهن‌آگاهی به شما فضایی برای بررسی و تغییر این افکار می‌دهد.

3. باورهای بی‌فایده را به چالش بکشید
   باورهای منفی درباره توانایی مالی خود را بررسی و جایگزین کنید. بررسی واقعیت‌های مالی می‌تواند احساس قدرت و کنترل را افزایش دهد.

4. محدود کردن مقایسه در رسانه‌های اجتماعی
   به یاد داشته باشید که رسانه‌ها فقط بخش موفقیت‌های افراد را نشان می‌دهند و تصویر کامل مالی دیگران را نمی‌بینید.

5. واقعیت مالی خود را بررسی کنید
   با ایجاد بودجه و بررسی منظم حساب‌های مالی، دیدگاهی روشن و واقعی نسبت به وضعیت خود پیدا کنید.

6. پرورش حس قدردانی
   تمرکز بر دستاوردهای مالی، هرچند کوچک، و قدردانی از آنها، سلامت روان و احساس ارزشمندی را تقویت می‌کند.