چگونه توهم شنیداری مغز را تغییر می‌دهد
منبع: https://rasanika.com
وقتی مضطرب، بی‌تمرکز یا دچار کمبود خواب هستید – و باور کنید، من این حس را می‌شناسم – تقریباً هر کاری می‌کنید تا مغز و بدنتان را آرام کنید. برای بسیاری از افراد، چه برای آرام شدن و چه برای تمرکز، موسیقی و صدا راهی است که به آن پناه می‌برند.
حقیقت جالب: وقتی آهنگ یک هنرمند را به لیست پخش خود اضافه می‌کنید، ممکن است آن هنرمند بتواند این کار را ببیند. به همین دلیل، آهنگ‌های مالیندا، خواننده و ترانه‌سرا، که موسیقی الهام‌گرفته از ایرلندی او در زمان حمله پانیک برایم آرامش‌بخش است، در لیست‌های پخشی با نام‌های غیرمعمول قرار می‌گیرند.
جذب شدن به صدا و موسیقی برای کاهش نگرانی‌ها می‌تواند به زمینه‌های کمتر شناخته‌شده یا به اصطلاح متخصصان سلامت روان، مداخلات صوتی، منجر شود. یکی از زمینه‌های تحقیقاتی مداوم، ضربان‌های دوگوشی است.
تاریخچه ضربان‌های دوگوشی و نحوه عملکرد آنها
ضربان‌های دوگوشی اولین بار توسط هاینریش ویلهلم داو در اواسط قرن نوزدهم شناسایی شدند. بیش از ۱۰۰ سال بعد، دکتر جرالد اوستر اولین مقاله علمی در این زمینه را در سال ۱۹۷۳ منتشر کرد. این ضربان‌ها شامل چیزی است که متخصصانی مانند برایان تیلور آن را «توهم شنوایی» می‌نامند.
تیلور توضیح می‌دهد: «وقتی یک تُن به یک گوش و تُن دیگری به گوش دیگر ارائه می‌دهید، مغز شما یک تُن اضافی را درک می‌کند. این توهم شنوایی از هسته‌ی میانی کمپلکس زیتونی فوقانی در ساقه مغز سرچشمه می‌گیرد.»
ایده ضربان‌های دوگوشی بر این فرض استوار است که گوش دادن به فرکانس‌های خاص می‌تواند حالت‌های مغزی خاصی مانند تمرکز، آرامش یا کاهش درد را تحریک کند.
حالت‌های مختلف مغز و امواج متناظر
آلفا (۸ تا ۱۳ هرتز): با تمرکز و آرامش مرتبط است.
بتا (۱۳ تا ۳۰ هرتز): با اضطراب و هیجانات قوی همراه است.
تتا (۴ تا ۸ هرتز): آرامش عمیق و تمرکز درونی را القا می‌کند.
گاما (۳۰ هرتز و بالاتر): تمرکز شدید و ممکن است در درمان بیماری‌هایی مانند آلزایمر مفید باشد.
دلتا (۰.۳ تا ۴ هرتز): خواب‌آلودگی، خواب REM و خواب عمیق را تقویت می‌کند.
آیا درمان با صدا مؤثر است؟
ضربان‌های دوگوشی معمولاً برای تمرکز هنگام مطالعه، کاهش اضطراب یا بهبود خواب استفاده می‌شوند. برخی مطالعات نشان داده‌اند که حتی می‌توانند میزان درد را کاهش دهند و مصرف مسکن را کاهش دهند.
نویزهای صوتی دیگر مانند نویز صورتی یا قهوه‌ای نیز ممکن است اثرات آرام‌بخشی بر مغز داشته باشند.
نحوه استفاده از ضربان‌های دوگوشی
ضربان‌های دوگوشی به دو روش اصلی استفاده می‌شوند:
برای ایجاد آرامش، تمرکز، ذهن‌آگاهی یا بهبود خواب
برای ایجاد حالت سرخوشی مشابه برخی داروهای روانگردان
اگرچه این روش‌ها در محیط‌های بالینی شنوایی‌شناسی رایج نیستند، برخی متخصصان از روش‌های درمانی صوتی مشابه برای درمان وزوز گوش، بیش‌شنوایی و میسوفونیا استفاده می‌کنند.
با این حال، تحقیقات نشان می‌دهند که اثرگذاری ضربان‌های دوگوشی بر مغز ممکن است ساده‌انگارانه تصور شده باشد. امواج مغزی افراد سالم، بیدار و آرام در واقع فقط یک ریتم ثابت ندارند و پاسخ به فرکانس‌ها پیچیده‌تر است.
آیا مزایایی برای سلامت روان وجود دارد؟
بررسی‌های علمی نتایج متناقضی نشان می‌دهند. برخی افراد ممکن است فوایدی تجربه کنند، اما به طور کلی نمی‌توان انتظار داشت که ضربان‌های دوگوشی تغییر قابل توجهی در سلامت روان ایجاد کنند. متخصصان آن را به عنوان یک ابزار کمکی با حداقل خطر پیشنهاد می‌کنند، اما تأکید دارند که روش‌های ثابت‌شده‌ای مانند مدیتیشن و تمرینات تنفسی اهمیت بیشتری دارند.
ایمنی و توصیه‌ها
ضربان‌های دوگوشی معمولاً بی‌خطر هستند، اما افراد با شرایط خاص مانند صرع باید قبل از استفاده با پزشک مشورت کنند. همچنین بلندی صدا باید متعادل باشد و در صورت ایجاد اثر معکوس، گوش دادن متوقف شود.
نتیجه‌گیری
اگر با صدای معقول به ضربان‌های دوگوشی گوش دهید، بدترین حالت این است که هیچ اتفاقی نیفتد. اگر این صداها به شما کمک می‌کنند، استفاده از آنها ارزش امتحان کردن دارد، اما به یاد داشته باشید که ترکیب آن با استراتژی‌های دیگر مانند مدیتیشن، تنفس درمانی یا موسیقی درمانی مؤثرتر است.