چرا رفتار مادر شما این‌گونه است؟ مشکلات رایج در روابط مادرانه
منبع: https://rasanika.com
مشکلات مادرانه چیست؟
«مشکلات مادرانه» اصطلاحی غیررسمی است که برای توصیف چالش‌هایی به‌کار می‌رود که افراد—چه زن و چه مرد—به دلیل رابطه دشوار، منفصل، کنترل‌گر یا بیش از حد وابسته با مادر یا نقش مادری خود در کودکی تجربه کرده‌اند. این مشکلات می‌توانند بر عزت‌نفس، کیفیت روابط عاطفی و سبک دلبستگی در بزرگسالی تأثیر بگذارند.
اگر مادری در کودکی به اندازه کافی حمایت‌گر نبوده، بیش از حد انتقاد می‌کرده، یا بیش از حد در زندگی فرزند دخالت داشته، این تجربه‌ها ممکن است در آینده به مشکلاتی مانند اعتماد پایین، وابستگی شدید یا اجتناب از صمیمیت منجر شود.
ریشه‌های روانشناختی مشکلات مادرانه
۱. نظریه روانی–جنسی فروید
فروید دو مفهوم «عقده ادیپ» و «عقده الکترا» را مطرح کرد:
عقده ادیپ: رقابت پسر با پدر برای جلب محبت مادر.
عقده الکترا: رقابت دختر با مادر برای توجه پدر.
اگر این دوره‌ها به‌درستی حل نشوند، ممکن است بر روابط آینده فرد اثر بگذارند.
۲. نظریه دلبستگی بالبی
نظریه دلبستگی نشان می‌دهد سبک دلبستگی ما در بزرگسالی عمدتاً تحت تأثیر کیفیت رابطه با مراقب اصلی—معمولاً مادر—در سال‌های اولیه زندگی است.
سه نوع سبک دلبستگی ناایمن عبارت‌اند از:
مضطرب–مشغول: وابستگی زیاد، ترس از رها شدن.
ترس‌آمیز–اجتنابی: دوری از صمیمیت به دلیل ترس از آسیب.
طردکننده–اجتنابی: اجتناب کلی از روابط عمیق.
چرا مشکلات مادرانه شکل می‌گیرد؟
پژوهش‌ها نشان می‌دهند:
مادرانی که در کودکی محبت و حمایت دریافت کرده‌اند، به فرزندان خود نیز رابطه‌ای سالم و پاسخگو ارائه می‌دهند.
مادرانی که در کودکی بیش از حد کنترل شده، نادیده گرفته شده یا مورد انتقاد قرار گرفته‌اند، اغلب همان الگوها را—آگاهانه یا ناخودآگاه—تکرار می‌کنند.
روابط مادر–دختر نقش مهمی در انتقال بین‌نسلی سبک‌های فرزندپروری دارد.
حمایت بیش از حد و دخالت مداوم مادر می‌تواند به وابستگی ناسالم یا دلبستگی ناایمن منجر شود.
کاربرد اصطلاح «مشکلات مادرانه» در مردان و زنان
مردان
این اصطلاح گاهی با برچسب «پسر مامان» اشتباه گرفته می‌شود؛ یعنی مردانی که وابستگی بیش از حد به مادر دارند یا شریک عاطفی را با مادر مقایسه می‌کنند. این رفتار می‌تواند به روابط عاطفی ناسالم منجر شود.
زنان
در مورد زنان، مشکلات مادرانه اغلب به انتقادگری، سردی یا رفتارهای کنترل‌گرانه مادر اشاره دارد که ممکن است بر اعتمادبه‌نفس، تصویر بدنی و توانایی اعتماد کردن آنان تأثیر بگذارد.
آیا باید رابطه با مادر را حفظ کرد؟
این موضوع به چند عامل بستگی دارد:
توانایی شما در تعیین مرزهای سالم
توانایی مادر در احترام به این مرزها
اگر رابطه باعث استرس یا دخالت بیش از حد می‌شود، گفت‌وگو درباره مرزها ضروری است. اگر احترام گذاشته نشد، ممکن است نیاز به فاصله‌گذاری موقت باشد.
چگونه بر مشکلات مادرانه غلبه کنیم؟
۱. ایجاد شبکه‌های حمایتی
ارتباط با دوستان، مربیان یا افراد قابل اعتماد به ایجاد امنیت عاطفی کمک می‌کند.
۲. آگاهی از گذشته
شناخت تأثیر تجربه‌های کودک، نام‌گذاری احساسات و پذیرش آسیب‌دیدگی، اولین مرحله برای توقف چرخه میان‌نسلی است.
۳. روان‌درمانی
درمان می‌تواند به شما کمک کند:
تجربه‌های گذشته را پردازش کنید
سوگواری‌های حل‌نشده را بشناسید
الگوهای ناسالم را تغییر دهید
سبک دلبستگی ایمن‌تری ایجاد کنید